Boter wordt verkregen uit koemelk. Maar wist je dat je jouw boter thuis kan bereiden, zonder koeien in jouw tuin te houden? Met deze eenvoudige techniek kan je zelf boter maken, net zoals onze grootouders vroeger deden. Laten we een eetbaar wetenschappelijk experiment doen!
Je hebt nodig:
- 100 ml room met ten minste 30% vet
- Schone knikkers
- Een schone jampot met deksel
- Een zeef
- Vers brood
- Een smeermes
Vanaf 6 jaar
Moeilijkheidsgraad : gemakkelijk
Laten we experimenteren
Verzamel het materiaal dat je nodig hebt.
Vul een derde van het potje met de room op kamertemperatuur. Doe er twee of drie knikkers in.
Sluit het deksel zorgvuldig en schud de pot gedurende enkele minuten. Je zult de knikkers tegen de wanden horen ketsen. Schud tot je geen geluid meer hoort.
Als je niets meer hoort, open je het deksel en kijk! Je hebt slagroom gemaakt. Maar het is nog geen boter!
Doe het deksel weer dicht en schud uit alle macht. Plotseling hoor je weer het geluid van de knikkers. Kijk nu hoe zich een blok boter in je pot gevormt heeft.
Filter door een zeef om alleen het vaste gedeelte, de boter, eruit te halen. Om het meer smaak te geven, kun je de boter ook wassen met gezouten water.
De overblijvende vloeistof is de karnemelk.
Proef jouw boter op een sneetje vers brood.
Eet smakelijk.
Begrijp het experiment
Van een vloeistof krijg ik een vaste stof
De room bestaat uit water en vetbolletjes die in water zweven. We hebben het over een emulsie van olie in water.
Door de pot te schudden, wordt er lucht in de room gebracht.
De vetbolletjes in de crème hechten zich aan de luchtbelletjes en sluiten ze op in het mengsel. Hoe meer je schudt, hoe meer lucht je in het mengsel brengt. Zodat uiteindelijk alle vetbolletjes aan elkaar kleven en een wit schuim vormen.
Je krijgt slagroom!
Door langer te schudden, barsten de bolletjes.
Het vet dat in de bolletjes zit, agglomereert tot een groot geelkleurige blok. Dit heet coalescentie.
Je krijgt boter.
Wist je dat?
Boter, een product dat al duizenden jaren oud is.
Boterbereiding is zo oud als de westerse beschaving. In het oude Rome werd boter om medische redenen gebruikt (om slechte hoest te behandelen of als zalf op pijnlijke gewrichten). In de 19e eeuw werd de vervaardiging van boter industrieel. Op boerderijen gebruikten werknemers de karnton. Een zeer fysieke taak, maar die het mogelijk maakte om over het vet te beschikken dat nodig was om voedsel te koken.
Curiokids, officiële partner van Enseignons.be