Hypatia van Alexandrië, de eerst vrouwelijke wiskundige

Hypathie d'Alexandrie

Hypatia van Alexandrië is de eerst vrouwelijke wiskundige. Ze zou in Griekenland in 360 na Christus geboren zijn en in maart 415 in Alexandrië gestorven zijn.

Hypatia van Alexandrië

Een gouden kind in de stad van de kennis

Hypatia is de dochter van een Griekse filosoof en wiskundige, Theon. Ze woont met haar vader in Alexandrië, Mesopotamië ( het huidige Egypte). Hij was directeur van het Museum van Alexandrië, waar de grootste geleerden en filosofen van toen samenkwamen. In het oude Griekenland was de opvoeding van kleine meisjes beperkt tot het leren van huishoudelijk werk en naaien, om een goede echtgenote te worden. Maar Theon leert zijn dochter alles wat hij weet over wiskunde en zorgt ervoor dat ze de beste opleiding krijgt. Het toch al begaafde meisje ging verder wetenschap en filosofie studeren in Athene, Griekenland.

Een vrouw voor het eerst leerkracht wiskunde,

Toen ze naar Alexandrië terugkeerde, richtte zij haar school op om er wiskunde en meetkunde te onderwijzen. Ze gaf zelfs openbare lessen en werkte hard om het universum te begrijpen. Hypatia’s wetenschappelijk talent werd over de grenzen heen erkend, en daardoor kwamen vele studenten, van alle godsdiensten en verschillende nationaliteiten, naar haar school. Ja, Hypatia was één van de eerste vrouwen die wetenschap en wiskunde onderwees in de school die haar vader had opgericht.

De Aarde zou dus toch rond de zon draaien?

Zo wordt zij de eerste vrouwelijke wiskundige in de geschiedenis. Ze was zo begaafd in de wetenschap dat belangrijke mensen bij haar kwamen voor advies over het bouwen van een astrolabium, een instrument dat door astronomen wordt gebruikt om de positie van sterren en planeten aan de hemel te bepalen. Ze zou zelfs een van de eerste wetenschappers zijn geweest die heeft aangetoond dat de Aarde rond de zon draait, niet in een cirkel maar in een ellips. Dit lijkt ons normaal, maar in die tijd, en gedurende vele jaren, was iedereen ervan overtuigd dat het de zon was die rond de Aarde draaide. Helaas is er niets overgebleven van Hypatia’s werk, aangezien de grote bibliotheek van Alexandrië door een brand werd verwoest. De enige informatie die wij hebben komt uit brieven van haar vrienden en leerlingen met wie zij correspondeerde om hun wiskundige problemen te bespreken.

Astrolabium
Kaart waarin de zon rond de Aarde draait

Als het paradijs hel wordt

Ze was pas 10 jaar oud toen de keizer Theodosius het christendom tot de godsdienst van het keizerrijk uitriep. Dit besluit leidde tot talrijke opstanden en conflicten tussen christenen en heidenen, degenen die niet in één god geloofden, maar in meerdere, zoals de gewoonte was bij de Grieken. Maar Hypatia en haar voorouders waren heidenen, en ze weigerde zich te laten dopen. Want, volgens haar, kan men niet iets aanvaarden dat niet kan worden nagetrokken. Bovendien stond de Kerk keurde de studie van wiskunde en wetenschap af. Voor hen telde alleen de leer van de Bijbel. Ondanks de spanningen zette Hypatia haar werk als vrouw van de wetenschap voort en luisterde ze niet naar christelijke kritiek. Als kers op de taart verwelkomde ze zowel heidenen als christenen in haar klas, ongeacht hun religieuze conflict.

Een tragische en gruwelijke dood die haar onsterfelijk maakt

De spanning tussen heidenen en christenen wordt steeds gewelddadiger. Op weg naar huis wordt ze ontvoerd en vermoord door extremistische christelijke monniken. Deze gruwelijke dood zal de herinnering van Hypatia behouden, één van de eerste vrouwelijke wetenschappers, die buitengewoon slim, mooi en opstandig was tegen de druk van gelovigen.

Hypatia van Alexandrië

360 na Christus

Maart 415